Uztaro 118 (2021)

Hizkuntza-aldagaien aldakortasuna: lehen hurbilketa

Laburpena:

Geolinguistikan orain arteko ikerketa gehienen helburua hizkuntzaren bariazioak geografian duen proiekzioa ikertzea izan da. Ikerketa honetan, aldiz, hizkuntzaezaugarriek marrazten dituzten isoglosen artean patroi geografikorik den ikertzen da. Hizkuntzalaritzan maiz entzun den «hitz bakoitzak bere historia du» esaldia egia den frogatzeko metodologia berri baten lehen urratsak eman dira bertan. Horretarako gramatika-ezaugarriak erabili dira; hain zuzen ere, aditz jokatuari dagozkion ezaugarriak. Bide berria garatzean dialektologia kuantitatiboan ezagunak diren cluster analisia eta Multidimensional Scaling (MDS) erabili dira: cluster analisiaren bidez aztertzen diren aldagaien arteko balizko patroi geolinguistikoak zehazteko eta MDS analisia aldagaien hurbiltasun-urruntasunak ikertzeko. Gramatika-ezaugarrietan ezaugarri batzuek patroi berak erakusten dituzte eta aplikatu den metodologiak aurreikuspen interesgarriak eskaintzen dituela ondorioztatzen da.

Gako-hitzak: Hizkuntza-bariazioa -- Cluster analisia -- Multidimensional Scaling -- Euskara -- Aditza

[Title]

Variability of linguistic variables: First approach

[Abstract]

Most of the research in Geolinguistics has been dedicated to analyzing the realization of linguistic variation in space. This research, however, proposes the investigation of the divergence between the isoglosses that trace linguistic variables. This is the first step to make sure the well-known saying that «every word has its history» is true. For this purpose, instead of lexical characteristics, grammatical characteristics have been used. As for as the used techniques, well known techniques in quantitative dialectology such as cluster analysis and multidimensional scaling-MDS have been used. Among the most outstanding conclusions, it should be noted that certain characteristics have been found that have same or similar geolinguistic patterns.

Key words: Linguistic variation -- Cluster Analysis -- Multidimensional Scaling -- Basque language -- Verb